Zapamiętać części mowy

Pracuję z uczniami już wiele lat i zawsze zaskakuje mnie fenomen niepamięci, który dopada ich w chwili, kiedy przechodzimy do części mowy. I znów nadeszła ta właśnie chwila. Postanowiłam obudzić pamięć dzieci i zaproponowałam im pracę na własnym opowiadaniu. Same właściwie doszły do tego, że ich wypracowania zbudowane są z wyrazów, zaś ja wykorzystałam to spostrzeżenie do zbudowania kolejnych kilku lekcji. Zrobiliśy notatkę graficzną na dłoniach, następnie uczniowie otrzymali ode mnie tekst, który miał ułatwić im zapamiętanie nazw i pytań części mowy. Niczego nie sugerowałam, uczniowie sami zdecydowali, że zrobią sobie do tego, hmm... układ taneczno - wokalny:

Ustaliliśmy, że skoro świetnie się bawimy, będziemy sobie śpiewać i tańczyć przez wiele najbliższych lekcji. Uczniowie napisali też opowiadanie "W krainie części mowy". 

Podczas poprawiania używam jeszcze czerwonego długopisu, ponieważ do metody zielonego ołówka moi nowi podopieczni i ich rodzice muszą dojrzeć.

Na kolejnej lekcji, po "odświeżeniu pamięci", dzieci przepisały 3 pierwsze zdania ze swoich opowiadań i zaczęły badać, jakich części mowy użyły.

Mimo pracy w parach i w grupach niewielu uczniów potrafiło zadać pytanie do części mowy, łatwiej im szło z wyrazami, które można było określić pamięciowo (np. spójniki). Gramatyka jest genialna, pokazuje poziom abstrahowania 11 - letnich dzieci i ich brak gotowości do pracy metajęzykowej.

Na koniec trafiła nam się również matematyka na języku polskim. Podczas reflesji zauważyły, że pewnych wyrazów użyli częściej. 

Dla mnie to spostrzeżenie jest ważne, bo udało mi się połączyć "kosmos" z osobistym doświadczeniem dziecka. 

Na prośbę miłych Czytelników zamieszczam treść piosenki - składanki, część jest moja, autorska, część stanowi zbiór popularnych rymowanek mnemotechnicznych.

CZASOWNIK co robi?

Stoi i sapie, dyszy i bucha!

RZECZOWNIK kto co?

Głowa, ramiona, kolana, pięty, kolana, pięty, kolana, pięty/oczy, uszy, usta, nos!

PRZYMIOTNIK jaki?

Taki mały, taki duży może świetnym być!

LICZEBNIK ile, który z kolei?

jednej, dwa, trzy cztery maszerują oficery

Ja, ty, jakiś, nigdzie ,wielu
- to ZAIMKI  przyjacielu!

Jak? Gdzie? Kiedy? - To PRZYSŁÓWEK:
Ładnie, blisko, dziś. Dość  słówek.

Znajdź  PRZYIMKI przy  imionach:
z Jankiem,  w Stachu,  do  Szymona. 

SPÓJNIK spaja doskonale:
i, oraz, ni, ani, albo, lub, czy, bądź, więc, zatem, toteż, dlatego, a, ale lecz – kolego!

WYKRZYKNIKU , jeśli  wola,
Wykrzyczże się   hej!  hop ! hola!

Wreszcie  PARTYKUŁY  te:
li, czy, no, że, niech, by, nie.